پس در وجوب احسان به پدر و مادر و نيکي و احترام نسبت به آنها فرقي بين زمان زندگي و حال مرگ آنها نيست. يعني با مردن حق آنها ساقط نمي گردد و اگر پس از مرگ فراموش شوند و نيکي به آنها و فرستادن هدايا مثل صدقه و فاتحه و خيرات و مبرات ترک شود، عاق والدين محسوب مي شود هر چند در حال زندگي حق آنها ادا شده باشد و مورد احترام و تکريم باشند. حق والدين پس از مرگ آن است که اولا، واجباتي که از آنها در حال حيات فوت شده مثل نماز و روزه و حج و بدهي هاي آنها ادا گردد. ثانيا، به آن چه وصيت کرده اند عمل شود. ثالثا، آنها را تا آخر عمر نبايد فراموش کرد و بايد برايشان طلب آمرزش و رحمت کرد و به نيابت از آنها صدقه داد و اعمال مستحب به قصد و نيت آنها به جا آورد و هداياي معنوي براي آنها فرستاد. از حضرت باقر(ع) روايت شده که فرمود: بنده اي که در حيات و زنده بودن پدر و مادرش به حال آنها نيکوکار است. اگر پس از مرگ، آنها را فراموش کند وحقوق و بدهي آنها را ادا نکند و براي آنها طلب رحمت نکند، خداوند او را عاق والدين به شمار مي آورد و بنده اي که در زمان زنده بودن پدر و مادرش به آنها نيکي و احترام و احسان نکرده، عاق والدين مي باشد اگر پس از مرگ جبران کند و قرض و بدهي آنها را ادا کند و با دعا و طلب رحمت آنها را ياد کند، خداوند متعال او را نيکوکار، نسبت به پدر و مادرش به شمار مي آورد و ثبت مي کند (گناهان کبيره، شهيد دستغيب شيرازي، بخش 6، حقوق والدين). البته اين روايت دلالت دارد که اگر فرزندي در حق والدينش و يا دوري آنها و اداي حقوق آنها پس از مرگ کوتاهي کند، خداوند او را عاق والدين به شمار مي آورد و او را همرديف کساني که عاق والدين هستند قرار مي دهد و دلالتي ندارد که خود پدر و مادر او را عاق مي کنند ولي در عين حال اگر خود پدر و مادر هم اين کار را بکنند اشکالي ندارد چون انسان پس از مرگ آگاهي و ديد وسيع تري پيدا مي کند و رشته ارتباط او با عالم دنيا کاملا گسسته نمي گردد بلکه ارتباطي هر چند ضعيف برقرار است. روايات زيادي داريم که کساني که از دنيا مي روند از وضع خانواده خود و اعمال خوب و بد آنها آگاهند. از اعمال خوب آنها خوشحال و شادان و از اعمال بد آنها دلگير مي شوند به ويژه در مورد والدين روايت داريم که ارتباط آنها با اعمال فرزندانشان برقرار است و اعمال خوب و بد فرزندان باعث خوشي يا عذاب و ناراحتي آنها در عالم برزخ مي گردد. بي توجهي فرزندان وفراموش کردن پدر و مادر پس از مرگ آنها و سهل انگاري در پرداخت حقوقي که در دنيا بر گردن آنها بوده و عمدا يا سهوا پرداخت نکرده اند، باعث آزردگي و اذيت شدن و ناراحتي آنها مي گردد و همين به معناي عاق والدين است و برعکس جبران کوتاهي ها و بي احترامي ها و بي توجهي هايي که نسبت به پدر و مادر در زمان زنده بودنشان روا داشته شده باعث شادي و خرسندي آنها در عالم برزخ مي گردد و موجب مي شوند فرزنداني که در زمان زنده بودنشان عاق آنها بوده اند، در اثر نيکي پس از مرگشان، پدر و مادر از آنها راضي شوند و مورد دعاي خير و لطف آنها قرار بگيرند.
نظرات شما عزیزان: