۞جوانان دارالولایه سیستان۞

حریز بن عبدالله سجستانی

حریز بن عبدالله سجستانی اولین فقیه شیعی سیستانی در اسلام است که شیخ طوسی در رجال، وی را در ردیف منصفان بزرگ شیعه به حساب آورده است. نام پدرش قاضی سجستانی است. نامش حريز, كنيه اش ابومحمد يا ابوعبدالله, لقبش ازدى و منسوب به سجستان وكوفه است.

وزراه بن اعین از جعفر صادق روایت کرده است که حریز در جنگ با خوارج شرکت کرد و کشته شد. این حدیث به ترتیب از حمادبن عیسی و علی بن رباط و عبدالله بن عبدالرحیم اصم و از وزاره بن اعین و از جعفر صادق نقل شده است.

حریز از فقیهان برجسته عصر خود بوده و یونس بن عبدالرحمان قمی، حریز را به خاطر دانش گسترده اش در فقه ستوده و در منابع دیگری نیز از او به عنوان یکی از مشایخ شیعه یاد شده است. کشی گزارشی از گفتگوی میان او و ابوحنیفه را در باب برخی مسائل فقهی آورده است. عموم روایات حریز به نقل از دو فقیه برجسته شیعه در کوفه یعنی زراره بن اعین (متوفي 150) و محمد مسلم (متوفی 150) است که در مواردی به نظر می رسد که حریز از آثار مکتوب این عالمان به طریق اجازه، نقل قول کرده است.
از آثار حریز کتاب الزکاة، کتاب الصلوة، کتاب الصیام و کتاب النوادر در منابع اسلامی ضبط شده است وجالب این است که کتاب حریز در همان زمان امام صادق (علیه السلام) دارای اعتبار بسیاری بوده ودر بین شاگردان امام صادق علیه السلام به خوبی شناخته شده بود وامام نیز اعتبار ان را تأیید مینمودند مانند این مورد که حمّاد می گوید: امام جعفر صادق علیه السلام به من فرمودند: آیا خوب می توانی نماز بخوانی؟

عرض کردم: مولایم! من کتاب حریز بن عبداللّه را که در باب نماز نوشته است، حفظ کرده ام. حضرت در پاسخ فرمودند: باکی بر تو نیست! بلند شو و نماز بخوان!
حریز روایات بسیاری را از امام باقر وامام صادق (علیهما السلام) در موارد مختلفی نقل کرده که شامل احکام و معارف بسیاری است که در کتابهای معتبر شیعه ثبت و ضبط شده است.

حریز از نگاه بزرگان:

شخصیت برجسته و والاى حریز چنان در اوج قرار دارد که تمام پژوهشگران اسلامى او را عمیقاً ستوده ‏اند. از مجموع سخنان آنان به دست مى‏ آید که حریز از پیش‏قراولان علم حدیث شیعه است.

*شیخ طوسى مى‏ نویسد: حریز بن عبداللّه محدّثى است موثّق، اهل کوفه و ساکن اقلیم سیستان.
*ابن ندیم، (متوفّاى 385 ه .ق.) مى‏ نویسد: یکى از بزرگان شیعه، حریز بن عبداللّه سجستانى است.
*شیخ صدوق (متوفّاى 381 ه .ق.) در مقدمه کتاب ارزشمندش مى‏نویسد: آنچه از روایات در این کتاب مى‏ آورم، خودم به آنها فتوا مى‏دهم و حکم مى‏کنم به درست بودن آنها و بر این باورم که این روایات بین من و خدا حجّت هستند. این روایات را از کتاب‏هاى معتبر استخراج کرده‏ ام، کتاب‏هایى که مرجع عالمان شیعه است.
اولین کتابى که صدوق به عنوان مأخذ کتاب خویش نام مى‏برد، کتاب حریز بن عبداللّه سجستانى است.

بیشتر روایاتى که از این محدّث توانا نقل شده و در منابع حدیثى شیعه آمده است، بدون واسطه از امام معصوم علیه‏السلام است. بر این اساس، استادان چندانى براى او در حدیث نام برده نشده است. حریز فقط از دو تن از نامورترین و موجّه‏ ترین روایتگران مکتب اهل‏ بیت علیهم‏ السلام ؛ زراره بن اعین و محمد بن مسلم حدیث نقل کرده است.

شاگردان:
حریز بن عبداللّه سال‏ها از محضر امام صادق علیه‏السلام و احیاناً امام باقر علیه‏ السلام بهره‏ هاى فراوانى برد و ذخیره ارزشمندى از سخنان گهربار ائمه را در کتاب‏هاى خویش گردآورى کرد و آنها را همانند میراث گرانبها براى شاگردان فراوان خود به ارث نهاد.
تعداد شاگردانش از 50 نفر تجاوز مى‏کند.در اینجا به ذکر نام گروهى از آنان که از بزرگان رجال شیعه هستند، بسنده مى‏ شود:
1. حمّاد بن عیسى.
2. عبداللّه بن مشکان.
3. عبداللّه بن نصیره.
4. فضیل بن یسار.
5. قاسم بن محمد جوهرى.
6. یونس بن عبدالرحمن.
کشّى مى‏نویسد: یونس بن عبدالرحمن از حریز دانش فراوانى را روایت مى‏کند.
7. صفوان بن یحیى.
8. ایوب بن نوح.
9. عبداللّه بن بحر.
10. عبداللّه بن یحیى.

حدیث: فوائد روغن زنبق
حديث کرد ابراهيم بن مفضل از حماد بن عيسي از حريز بن عبدالله سجستاني ازابي جعفر محمد الباقر(ع) گفت فرمود رسول الله(ص): نيست شيئي از روغنها نافع تر براي جسد از روغن زنبق بدرستيکه در اين روغن منافع بسيار است و شفا از هفتاد علت ميباشد.
و فرمود بر شما باد کيس پس روغن مالي نمائيد باو بدرستيکه در او شفاء است از هفتاد مرض عرض کردند يا بن رسول الله کيس چيست؟فرمود:زنبق الرازقي

منابع:
ماهنامه فرهنگ کوثر
دانشنامه اهل بیت
پورتال جامع علوم انسانی
امام صادق
رحمتی کاتبان
مزرعه
ویکی پدیای فارسی

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: